0-Projelerimizde ve günlük hayatımızda 12 Volt’u sıkça kullanmaktayız. Ayrıca araç telsizlerini de evde kullanılmak istediğimizde 12V DC ile yeterli akımla beslemek çoğu kez problem olmakta. Elektronikle benim gibi amatörce uğraşanlar için mutlaka bulunması gereken bir araç, hatta bir akü ile de desteklenirse masa üstünde akım problemini düşünmeden her projeyi deneyebiliriz.
Devre her ortamda mükemmel sonuç veren 723 voltaj regülatörü üzerine kurulmuş çıkış voltajı 0-24 V DC arasında ayarlanabilen ve çekilen akımın sınırlanabildiği bir güç kaynağıdır. Çıkış voltajını 0 volta indirebilmek regülatör ve referans mutlaka negatif (-3-4 V) voltaj ile beslenmelidir. Negatif voltaj kullanılmaz ise çıkış voltajı 2,5-3 voltun altına indirilemez. Negatif voltaj trafonun sekonderine ayrı bir 3-5 voltluk sargı ilavesi veya C1,C2,D1,D2 den oluşan voltaj çiftleyici ile elde edilebilir. Bu voltaj 4,7 voltluk zener diod ile sabitlenir. Böylece çıkış voltajı 0 Volta iner.
Devrenin ayarlanması son derece basittir. Öncelikle P2 potansiyometresi saat dönüşünün aksi istikametine döndürülür(R* direnci tarafına). Çıkış voltajı 0 volt görülene kadar P1 ayarlı direnci hareket ettirilir. Daha sonra P2 saat yönünde çevrilerek maksimum voltaj okunur. P3 potansiyometresi sürekli akım sınırlaması yapabilmek için istenilen değere getirilir. Devre çıkışı ters bağlantılara ve kısa devrelere karşı korunmuştur. Yüksek akımlarda ripple oluşumunu engellemek için C3 ün kapasitesi arttırılabilir.
Bu devreden yüksek akımlar (örneğin 8-10 A), düşük voltajlarda (örneğin 5-12 V) çekilecekse Köprü diod, TA ve TB transistörlerinin üzerinde oluşacak ısının çok iyi bir şekilde alınması gereklidir.Yeterince ve hızlı yapılamayan soğutma transistörlerin arızalanmasına sebep olur.
Maksimum 4 A çekilecekse TA transistörü kart üzerinde TR5 tipi bir soğutucuya, Köprü diod ve TB transistörü beraberce 10AS10 tipi bir soğutucuya bağlanmalıdır. TB transistörünün mika tip bir izolatörle silikon gres kullanılarak soğutucudan izole edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. TB nin kollektör ve emiter bağlantı kabloları en az 0,75 mm2 olmalıdır.
Çekilecek akım 10 A ve üzerinde ise TB transistörlerinin üzerinde okuşacak ısı yaklaşık 100 W’a eşdeğer olacaktır. Bu durumda TA transistörü TR10 tipi bir soğutucuya, TB transistörleri ise Köprü diod ile beraber ve dengeli bir yerleşim ile 75AS20 tipi bir soğutucuya silikonlu tip izolatör kullanılarak monte edilmelidir. TB transistörlerinin Motorola veya Toshiba marka olmasına dikkat edilmelidir.
10 A ve üzerineki akımlar uzun süreli çekilecek ise 12 V luk bir fan kullanarak cebri soğutma yapılması faydalı olacaktır.
Eğer düşük voltajda (örneğin 5 V) uzun süreli yüksek akımlar (15-20 A) çekilecek ise trafonun sekonderi 2x10 V olarak sardırılmalıdır ve köprü diod 10 V AC ile beslenmelidir. Bu dudurm sekonder ucunun bir şalter yardımıyla değiştirilmesi ile yaratılabilir.
Devre bir kutunun içine yerleştirildiğinde uygun hava geçiş yarıklarının olmasına ve trafoda oluşacak ısının da konveksiyonla üzerinden uzaklaşacak şekilde monte edilmesine dikkat edilmelidir.
Devrenin çıkışına bir voltmetre ve bir Ampermetre bağlanması ile çekilen akım değeri ve kullanım voltajı sürekli gözlenebilir. Sayısal panel tip Voltmetre ve Ampermetre devrelerini piyasada hazır olarak bulabilirsiniz. Dileyenler bir dahaki sayıdan devresini elde edebilirler.
Devreyi yapacak arkadaşlara başarılar dilerim.
Ahmet UZUN on 15 Aug 12"2015 yılında uydu antenleri tamamen kalkıyor, çanak antenler çöpe gidecek haberleri kesinlikle doğru değildir. YAYIN SEÇME HAKKINIZ HER DAİM OLACAKTIR. KABLO TV, İNTERNET TV, YEREL ANTEN, UYDU SİSTEMİ V.B' LERİ SİZİN SEÇİMİNİZDE OLACAKTIR. Çanak antenleriniz, Uydu alıcılarınız ve Televizyonlarınızı kullanmaya devam edeceksiniz! Aksini söyleyenler; doğruları çarpıtıp, kasıtlı yalan söyleyerek, kendilerine piyasa açmaya çalışan fırsatçılardır. Karasal Sayısal (Dijital) TV Yayını Hakkında Açıklayıcı Bilgi: Çanak antenler sökülüp, evinizde bulunan dijital uydu alıcıları ve Televizyonlarınız çöpe atılacak gibi, yalan-yanlış-maksatlı haberler, gazetelerde-internet ortamında boy gösterince; konu ile ilgili açıklama yapmak, sektörün içinde olan bir yurttaş olarak boynumuzun borcu oldu. Gelişen yayıncılık teknolojisinin sonucu birçok Avrupa ülkesinde yıllardır faaliyette olan Karasal Sayısal (Dijital) Yayın sistemine; ülkemizde de geçileceği, aynı böyle tantanalı basın toplantıları ve internet duyuruları ile yaklaşık 4-5 sene önce kamuoyuna açıklanmıştı. Fakat yıllar içinde frekans tahsisi konusu halledilemediği için, bugüne kadar sisteme geçişle ilgili her hangi bir bilgi düne kadar kamuoyuyla paylaşılmamıştı. (Frekans tahsisi konusu; yeni yayın tipinde zurnanın zırt dediği yerdir. Çünkü frekans tahsisinde TV ve RADYO kanallarının hangisinin yayın yapabileceği, hangi frekansı kullanabileceği belirlenmektedir. Ulusal anlamda alınan frekanslar; yayıncılık sektöründe olan TV kanalları için hayati öneme sahiptir. Bu hayati önem sermaye ve güç gruplarının, sözde toplum mühendislerinin iştahını kabartmaktadır. Frekansın kendisi sanal ama getirisi gerçektir. Yani bir şekilde görünmeyen milli servettir. TV-RADYO yayıncılığı konusunda, kaos ve keşmekeşin yaşanmaması için, halkımızın faydasına olacak şekilde;